Wednesday, February 8, 2012

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Η Μυθολογία είναι διακριτός επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με τη μελέτη των μύθων, δηλαδή των ιστοριών που ένας ιδιαίτερος πολιτισμός θεωρεί αληθινές και τον χαρακτηρίζουν. Οι μύθοι είναι γενικά ιστορίες βασισμένες στην παραδόση και το θρύλο. Η έννοια της λέξης θρύλος στα αρχαία ελληνικά σύμφωνα με το λεξικό Liddell and Scott σημαίνει "ήχος σαν από πολλές φωνές, μουρμουρητό". Μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε λοιπόν ότι η μυθολογία περιγράφει αληθινές πανάρχαιες ιστορίες «μύθους» οι οποίες δεν καταγράφηκαν κάπου και διασώθηκαν μέσω της παράδοσης και του προφορικού λόγου. Στο τέλος συγκεντρώθηκαν από ανθρώπους επιστήμονες για την εποχή τους όπως ο Διόδωρος ο Σικελιώτης και ο Απολλόδωρος, οι οποίοι είναι πολύ πιθανό να είχαν την γνώση για το πώς να τους κατατάξουν από την συμμετοχή τους στα ελληνικά μυστήρια που ήταν θεματοφύλακες αυτής της γνώσης, και έτσι έφτασαν μέχρι της μέρες μας. Περήφανο παράδειγμα μύθου ο οποίος λογίζονταν ως παραμύθι, δηλαδή κάτι ψεύτικο, είναι όλα τα γεγονότα του τρωικού πολέμου. Μέχρι η αρχαιολογική σκαπάνη να ανακαλύψει την Τροία, τις Μυκήνες, την Πύλο και άλλες πόλεις της τρωικής εποχής όλοι οι μελετητές συμφωνούσαν ότι ο Όμηρος έγραφε επικά παραμύθια της φαντασίας του. Πόσο λάθος είχαν…

Το παραμύθι από την άλλη είναι μια σύντομη λαϊκή ιστορία που ενσωματώνει το ήθος, το οποίο μπορεί να εκφραστεί ρητά στο τέλος του ως αξιωματική αρχή. Διαφοροποιημένο εννοιολογικά από τον μύθο το παραμύθι είναι εξαρχής μια επινόηση, μια φαντασιακή αφήγηση που κάνει μεταφορική χρήση κάποιου ζώου ως κεντρικό χαρακτήρα του ή εισάγει στερεότυπους χαρακτήρες, όπως ο κατεργάρης. Πολύ συχνά γίνεται ανατρεπτική αλληγορία ενάντια στην εκάστοτε άρχουσα τάξη, ή μια σύγκρουση του ανθρώπινου με το αόρατο βασίλειο. Προσωποποιεί και εξατομικεύει διαφορετικά στοιχεία πέρα από τη λογική του χώρου και του χρόνου και επεκτείνεται αδιάκριτα από τον οργανικό στον ανόργανο κόσμο από τον άνθρωπο και τα ζώα στα δέντρα, τα λουλούδια, τις πέτρες, τα ρεύματα και τους ανέμους. Το παραμύθι είναι μία φανταστική προφορική διήγηση, που συνήθως αποτελείται από πολλά και διαδοχικά επεισόδια, τα λεγόμενα μοτίβα (το μοτίβο είναι μικρότερη αφηγηματική πρόταση που το συγκρατεί). Η υπόθεσή του δε δεσμεύεται από τόπο και χρόνο και τα πρόσωπά του είναι φανταστικά. Στα παραμύθια συναντάμε πλήθος από απίθανα και απίστευτα γεγονότα...

Έτσι λοιπόν πρέπει να είμαστε πολλοί προσεκτικοί όταν στον καθημερινό μας λόγο χαρακτηρίζουμε μία ιστορία ως μύθο και μυθολογία ή ως παραμύθι. Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι έργα τεράστιας σημασίας για πολλές γενιές προγόνων μας εμείς μέσα στην αλαζονεία της εποχής μας τα χαρακτηρίζουμε ως παραμύθια. Θα πρέπει να δούμε ξανά και με σκεπτικισμό όλα αυτά που στην καθημερινότητα μας ακούσαμε σε μία συζήτηση και είπαμε με μεγάλη ευκολία ότι είναι παραμύθια. Ειδικά την μυθολογία των αρχαίων μας προγόνων οι οποίοι την πίστευαν ως αληθινή και ήταν σίγουρα σοφότεροι από εμάς.

0 comments:

Post a Comment